﷽
Wetschool Series
Leren bidden en praktiseren volgens klassieke boeken
van de Hanafi en Maliki school voor beginners!
Wil jij leren bidden? Inmiddels hebben we drie artikels gepubliceerd over het volgen van een wetschool [1] [2] [3]. Als je dus overtuigd bent over je wetschool is de volgende vraag: hoe moet ik dan precies mijn wetschool volgen en hoe leer ik praktiseren volgens mijn wetschool? Om te weten hoe de moslim correct praktiseert, is het nodig om kennis te maken met de klassieke boeken die hiervoor gebruikt worden. Elke wetschool heeft een aantal boeken waarin de praktische regels van de Islam in detail worden gepresenteerd; hieruit maken we op in hoeveel detail de Islam naar ons is overgeleverd. Deze boeken worden ook wel fiqh-boeken genoemd.
Dit artikel hoort in fase 2 van je islamontwikkeling;
dat wil zeggen dat het gaat over noodzakelijke kennis van praktische Islam: nu ga je écht beginnen.
1. Hoe kies je een wetschool om te leren bidden?
Ons advies is om te kijken naar wat de moslims in je direct omgeving hebben als wetschool. Je kan bijvoorbeeld kijken naar de moslims met wie jij omgaat en als je bekeerd bent de moslims die je begeleiden, de moskee waar jij gaat om je kennis op te doen of de betrouwbare geleerden die jij volgt. Het gaat erom dat je de Islam kan praktiseren en dat je altijd mensen hebt die als bronnen van informatie kunnen fungeren. Als de moslims in je direct omgeving géén wetschool volgen is het belangrijk om op zoek te gaan naar zulke moslims.
Gaat het te snel? Meer algemene informatie over wat een wetschool is, waarom we een wetschool moeten volgen en hoe de wetscholen begonnen bij de metgezellen van de Profeet ﷺ is hier te lezen: 1.Waarom moeten we een wetschool volgen? – Wetschool Series. Voor bewijzen vanuit de Qoran en Soennah voor het volgen van een wetschool kan je dit het best lezen: 2. Wetscholen en de Bewijzen daarvoor in de Quran én Sunnah – Wetschool Series. Weleens gehoord dat je niet één wetschool hoeft te volgen? Je moet er wel één volgen, lees dit: 3. Madhab-loosheid, de gevaarlijkste innovatie – Shaykh Ramadan al-Bouti – Wetschool Series.
2. Wetschool betekent een klassiek fiqh-boek doornemen met een docent
Hoe moet je kennis opdoen? Je volgt dus een wetschool voor praktische zaken rondom het gebed, zakat, vasten, hadj, trouwen en handel. Daarmee volg je altijd honderden als niet duizenden van de grootste geleerden middels de betrouwbare boeken van een wetschool. Deze boekwerken zijn samengesteld door een aantal van de grootste geleerden van de betreffende wetschool en worden geaccepteerd door de héle Islamitische gemeenschap!
Door deze boekwerken te bestuderen bij geleerden word je in contact gebracht met het eindresultaat van meer dan 1400 jaar aan geleerdheid en juridische inspanning beginnend bij de metgezellen. Dit heeft voor ons het resultaat dat wij weten hoe we de Islam zonder twijfel goed kunnen praktiseren.
Volgden alle geleerden een wetschool? Ja, nagenoeg alle geleerden volgen een wetschool. We noemen een handjevol van deze geleerden – het is werkelijk een handjevol omdat er teveel geleerden zijn om te noemen:
Een aantal van deze geleerden in de Hanafi school zijn: Imam Abu Hanifa (hij baseert zijn fiqh onder andere op de metgezel onze meester Abdullah ibn Mas’oed), Imam Muhammad al-Shaybani, Imam Abu Yusuf, Imam Abu Ja’far al-Tahawi, Imam Burhan al-Din al-Marghinani, Imam al Maydani, Imam Abu Mansur al-Maturidi, Imam Badr al-Deen al-‘Ayni, Mulla Ali Qari, Imam Ali Hujweri, Imam Jalaludin Rumi, Imam Abu Hafs Umar al-Nasafi, Imam al-Taftazani, Imam Ibn Aabidien, Imam Baha al-Deen Naqshband, Imam Farid al-Din al-Attar, Imam Abdul Ghani al-Nabulsi, Shah Waliullah al-Dehlawi, Imam Abu Ikhlas al-Shurunbulali, Imam Ahmad Rida Khan, Shaykh ul Islam Mustafa Sabri, Imam Zahid al-Kathari, Imam Abd al-Aleem al-Siddiqi, Imam Ibrahim al-Yacoubi, Imam Shah Ahmad Noorani, Shaykh Nazim al-Haqqaani, Imam Samir al-Nass, Imam Atabek Shukurov, Imam Ma’roef Hussain Shah, Imam Faraz Rabbani, Imam Muhammad al-Yacoubi en nog vele anderen.
Een aantal van de geleerden van Maliki school zijn: Imam Malik ibn Anas (hij baseert zijn fiqh o.a. op de metgezel onze meester Umar ibn al-Khattab), Imam ibn al-Qasim, Imam Yahya al-Laythi, Sahnun, Imam Muhammad ibn Abdullah al-Abhari, Imam ibn Abi Zayd al-Qayrawani, Imam al-Baaqillani, Imam ibn Abd al-Bar, Ibn Rush (al-Jadd), Qadi Abu Bakr ibn al-‘Arabi, Qadi Iyaad, Imam al-Shaatibi, Imam al-Qaraafi, Imam Abd al-Salaam ibn Mashish, Imam Abu Madyan al-Ghawth, Imam Abu al-Hassan al-Shaadhili, Imam Abu ‘Abbaas al- Mursi, Imam ibn Abi Jamra, Imam ibn Aashir, Imam Ibn Juzay al-Kalbi, Imam al-Jaazuli, Imam Busiri, Imam Ibrahim al-Laqqaani, Imam Abd al-Aziz al-Lamti, Imam al-Dasuqi, Imam al-Saawi, Imam ibn Aashur, Imam Ahmad al-Alawi, Imam Muhammad Mawlud, Imam Muhammad Alawi al-Makki Imam Muhammad Taawil, Imam Murabit al-Hajj, Imam Rami Nsour, Imam Hamza Yusuf en nog vele anderen.
Van de Shafi’i geleerden zijn: Imam al-Shafi’i (hij baseert zijn fiqh o.a. op de metgezel onze meester Abdullah ibn ‘Abbaas), Imam al-Bayhaqi, Imam Abu Hasan al-Ash’ari (volgens een andere overlevering was Imam Abu Hasan al-Ash’ari een Maliki), Imam al-Baghawi, Imam (al-Haramayn) al-Juwayni, Imam Hujjat al Islam al-Ghazali, Imam Ibn Hajar al-Asqalaani, Imam Mohammed ibn Abdallah al-‘Alawi al-Haddaad, Imam al-Ramli, Imam al-Raafi’i, Imam Taqi al-Din al-Subki, Imam Taj al-Din al-Subki, Imam ibn al-Asaakir, Imam al-Nawawi, Imam al-‘Iz ibn Abd al-Salaam, Imam al-Dhahabi, Imam ibn Kathir, Imam al-Suyuti, Imam Ali al-Khawwaas, Imam al-Sha’raani, Imam Yusuf al-Nabahaani, Shaykh Abdullah Fa’iz al-Daghestani, Imam Habib Omar bin Hafiz, Imam Nuh Haa Miem Keller, Imam Hisham al-Kabbani en nog vele anderen.
Tegenwoordig is er veel verwarring over de Soennitische geleerden van de Hanbali wetschool omdat bepaalde groeperingen hen een slechte naam willen geven. Daarom laten wij die geleerden even achterwege en komen wij daar later op terug, in sha Allah.
Alle bovengenoemde geleerden volgden een wetschool. Daarom wordt er gezegd: het volgen van een wetschool is veiligheid. Zet hiernaast dat een aantal moslims zeggen dat je al deze geleerden aan de kant moet schuiven.
Om terug te komen op de klassieke boeken van de wetscholen, deze boeken zijn vaak online te verkrijgen en worden onderwezen door verschillende geleerden in Nederland. Het duurt eventjes om de boeken goed door te werken, maar daarna heb je een sterke basis in je persoonlijke Islam en kan je beginnen om Allah op de meest perfecte manier proberen te aanbidden (insha Allah).
Een stukje verdieping voor de studenten van Islamitische theologie: De bovenstaande geleerden volgens allemaal één van de vier wetscholen, maar in hun geloofsleer waren zij één. Zij waren namelijk allemaal Ahlu Sunnah wa l-Jamaa’ah. Want in geloofsleer zijn verschillen niet toegestaan. Shaykh Mohammed Aarab zei hierover (in dit artikel):
We zouden de moslims als volgt kunnen categoriseren:
- Hanafi – Maturidi in geloofsleer
- Maliki – 99% ash’ari zoals imam baqillani, qarafi, zayd qayrawani, laqqani, qadi iyad er zijn duizenden!
- Shafi’i – 75% ash’ari zoals imam djuwayni, ghazali, ibn subki, asakir…
- Hanbal – 40% ash; ari, ibn jawzi, ibn rajab (overeenkomend met de leerstellingen van Imam Abu Hasan al-Ash’ari)
3. Praktiseren volgens de Hanafi wetschool
Er zijn een aantal klassieke boeken binnen de Hanafi wetschool voor beginners waarmee de moslim(a) gedetailleerd leert hoe de Islam gepraktiseerd wordt:
- Nur al-Idah (vertaald naar het Engels)
- Maraaqi al-Sa’aadah (vertaald naar het Engels)
- Mukhtasar al-Quduri (vertaald naar het Engels)
- Qanoen e Shariat (vertaald naar het Nederlands)
De titel zijn inderdaad in Arabisch. Maar naast deze klassieke Hanafi werken – die veel details bevatten en die heb je echt nodig – zijn er vaak gratis een aantal handige boekjes die gebruikt kunnen worden om bijvoorbeeld de wudu en het gebed te leren. Deze boekjes, stencils, hand-outs en soms zelfs posters worden dus altijd gebaseerd op de klassieke boeken binnen een wetschool. Begin daarom liever met die klassieke boeken.
Download hier de boekjes van Hanafi Fiqh: Wudu en Vasten.
4. Praktiseren volgens de Maliki wetschool
Er zijn een aantal klassieke boeken binnen de Maliki wetschool voor beginners die de moslims volledig leren praktiseren – de boeken staan op volgorde:
- Matn al-Ashmaawiyyah
- Mukhtasar al-Akhadari
- Matn al-Murshid al-Mu’in
Naast deze klassieke Maliki werken – die veel detail bevatten – zijn er ook een aantal gratis boekjes die je op weg helpen:
Download hier de boekjes van Maliki Fiqh: Wudu, Ghusl en Gebed.
5. Een wetschool leert je gedetailleerd praktiseren
Zijn die gratis boekjes voldoende? Nee, de gratis boekjes zijn niet voldoende om te leren praktiseren. De reden daarvoor is dat er niet alles in staat wat je nodig hebt. Een voorbeeld hiervan is dat je tijdens het gebed misschien een keer een fout maakt of twijfelt over je rituele wassing (wudu), wat doe je dan? De wetscholen gaan hier op andere manieren mee om: de Maliki wetschool heeft bijvoorbeeld best wel veel richtlijnen omtrent twijfels tijdens het gebed; dit wordt bijvoorbeeld goed uitgelegd in het Maliki fiqh-boek Mukhtasar al-Akhdari. De Hanafi wetschool gaat veel makkelijker om met twijfels in het gebed. Dit moet je maar net weten want anders ben je constant aan het twijfelen! Je leert het dus allemaal in de klassieke boeken.
Een belangrijk punt over de regels van menstruatie: De vier wetscholen tellen op een iets andere manier het aantal dagen van menstruatie. Want wanneer begin je nu met tellen? Daarin is bijvoorbeeld een verschil tussen de Hanafi en Maliki wetschool. Dit is belangrijk om te weten zodat een moslima weet wanneer ze vrijgesteld is van het gebed en weer moet beginnen met bidden. Niet alleen dat, tijdens de menstruatieperiode zijn bepaalde echtelijke relaties ten strengste verboden.
Het daarom van groot belang dat de moslima weet volgens welke wetschool zij haar dagen telt. Daarom kunnen wij met veiligheid zeggen dat een moslima wat betreft menstruatie ongetwijfeld in verboden zaken valt wanneer zij niet één wetschool volgt.
De onderwerpen die aan bod komen in die basisboeken van een wetschool zijn vaak – en deze onderwerpen zijn verplicht voor iedere moslim om te kennen (zakat en hadj alleen wanneer die verplichting voor jou geldt):
- reinheid van lichaam en plaats
- wudu (kleine rituele wassing)
- ghusl (grote rituele wassing)
- reine en onreine substanties
- begin en einde bepalen van menstruatie
- wat te doen met onregelmatige menstruatie: mag je bidden of niet?
- verboden en toegestane zaken tijdens menstruatie
- tayammum
- adhan (oproep tot het gebed)
- tijden van het gebed
- de voorwaarden voor een geldig gebed
- de verschillende onderdelen van het gebed
- het verrichten van het gebed
- het corrigeren van fouten tijdens het gebed
- hoe je gebeden moet inhalen
- welke zaken het gebed verbreken
- wanneer je begint met vasten
- wat mag wel en niet tijdens het vasten
- wanneer het vasten verbreekt
- hoe je vasten moet inhalen
- welk soort inhalen van het vasten
- wanneer en hoeveel zakat moet betalen
- hoe bereken je de zakat: heb je een jaar in bezit of neem je een gemiddelde?
- regels omtrent de Hadj
Het wordt al gauw duidelijk met hoeveel precisie je de Islam leert praktiseren wanneer je een wetschool volgt. Dit is met name belangrijk als het gaat om reinheid zoals de kleine rituele wassing (wudu), de grote rituele wassing (ghusl) en menstruatie (hayd); zonder dit is het gebed niet geldig. Dus is het enorm belangrijk om snel te beginnen met het leren van de regels volgens een wetschool.
6. Hoe ga je om met verschillen binnen één wetschool?
Nu wordt het een beetje ingewikkeld: Fiqh betekent diep inzicht en het betekent dat de geleerden opzoek gaan naar antwoorden over zaken die in de Qoran en Sunnah staan maar niet makkelijk gevonden kunnen worden. Er is specialistisch zoekwerk nodig. Immers, als de antwoorden duidelijk in de Qoran en Sunnah zouden staan dan zou het diep inzicht (fiqh) niet nodig geweest zijn.
Daarom stellen de usul geleerden (d.w.z. de geleerden die bestuderen hoe die regels dan uit de Quran en Sunnah worden gehaald) dat er twee soorten regels zijn in de Qoran en Sunnah:
- duidelijk zichtbaar (expliciet)
- niet duidelijk zichtbaar (impliciet)
Een voorbeeld van een duidelijk zichtbare regel in de Qoran is dat we vijf keer per dag moeten bidden. En voorbeeld van een niet duidelijk zichtbare regels is wat we moeten doen als we twijfelen tijdens het gebed.
Met andere woorden, alles gaat uiteindelijk terug naar de Qoran en Sunnah. Maar alleen een gespecialiseerde geleerde ziet bepaalde regels in de Qoran waar anderen die niet zien. Verschillende specialisten (daarmee bedoelen we geleerden) kunnen tot verschillende conclusies komen binnen dezelfde wetschool.
Hoe ga je om die verschillen? Binnen een wetschool heb je in de meeste gevallen een meerderheidsopinie en het veiligste is om dat te volgen.
Je kan niet slechts één betrouwbare geleerde volgen
Een wetschool betekent het volgen van een heleboel geleerden door de Islamitische traditie heen. Toch is er ook een aantal moslims die één geleerde volgen uit deze tijd. Hoe moeten we dat dan zien?
Daarbij het belangrijk om twee zaken te onthouden:
- Zij volgen deze geleerden niet in hun dagelijkse praktiseren (fiqh) van de Islam, want dat gebeurt volgens de boekwerken van de wetschool die universeel zijn.
- Zij volgen deze specifieke geleerde in die zin dat zij adviezen van hem aannemen op het gebied van groei van Iman en karakter, motivatie, persoonlijke vragen & problemen, etc. Dit gaat meer om het leren van een geleerde op spiritueel vlak (tasawwuf).
Artikels in deze reeks
- 1.Waarom moeten we een wetschool volgen? – Wetschool Series
- 2. Wetscholen en de Bewijzen daarvoor in de Quran én Sunnah – Wetschool Series
- 3. Madhab-loosheid: de gevaarlijkste innovatie – Shaykh Ramadan al-Bouti – Wetschool Series
- 4. Hoe leer ik goed praktiseren en mijn Imaan versterken volgens mijn wetschool? – Wetschool Series
Lees ook: Shaykh Sulayman van Ael over hoe je ware geleerden herkent.
Onderscheidend Soennitisch.