﷽
De geldigheid van het gebed en gebedstijden;
de tijden van Isha en Fajr in de Ramadan.
Het gebed is de hemelreis van de gelovige zei de Profeet ﷺ. Het is een reis door de Hemel! Heb jij daar weleens bij stilgestaan? Waarom voelt het gebed voor sommigen aan als een hemelreis en hoe hebben zij dat gedaan? Eén van de eerste dingen die zij allemaal gemeen hebben met elkaar is dat zij weten wat de geldigheid van het gebed bepaalt. Deze geldigheid wordt onder andere bepaald door de gebedstijden. Elke reis heeft natuurlijk een vastgestelde tijd en daarom is het belangrijk om te weten wat de vijf dagelijkse tijden zijn van jouw hemelreis: het gebed. Wat de geldigheid van het gebed bepaalt, wordt in dit artikel uitgelegd.
Dit is in bijzonder belangrijk omdat je vanaf 20 mei t/m 23 juli 2016 niet meer gebruik kan maken van de gebedstijdenlijst of gebedstijdenapp voor het nachtgebed (isha) en ochtendgebed (fajr)! Er is namelijk iets speciaals aan de hand met de gebedstijden, wat dit precies is wordt uitgelegd in deel 2. Maar voor nu ligt de focus op de zaken die de geldigheid van het gebed bepalen. Algemene kennis over de gebedstijden (zoals dat in dit artikel wordt uitgelegd) is daarom noodzakelijk om te weten; dit is een individuele verplichting voor de moslim.
Dit artikel hoort in fase 2 van je islamontwikkeling;
dat wil zeggen dat het gaat over noodzakelijke kennis van praktische regels.
1. Een geldig gebed verrichten: voorwaarden én pilaren
Om goed te begrijpen wat er speelt rondom de gebedstijden is het belangrijk om te weten wat het verschil is tussen de gebedstijden en het gebed. De gebedstijden zijn namelijk géén onderdeel van het gebed. Het is iets buiten het gebed wat de geldigheid van het gebed bepaalt. Hieruit leren we dat een geldig gebed twee essentiële zaken bevat:
- Voorwaarden voorafgaand aan het gebed die de geldigheid van het gebed bepalen en deze doe je allemaal in de voorbereiding op je gebed
- Pilaren die onderdeel uitmaken van het gebed die de geldigheid van het gebed bepalen en deze voer je allemaal uit op je gebedskleedje
Een voorbeeld van een voorwaarde is de kleine wassing (wudu). Dit is namelijk iets wat je vóór het gebed doet in de badkamer en niet tijdens het gebed op je gebedskleedje. Het is dus iets anders dan het gebed, maar je hebt deze wassing (wudu) nodig want anders kan je geen gebed verrichten. Een voorbeeld van een pilaar is de knieling in het gebed. Dat is iets wat je tijdens het gebed doet; het is namelijk onderdeel van het gebed.
Tijd is zo’n voorwaarde van het gebed. Voordat we uitleggen wat er precies aan de hand is met de gebedstijden in de Ramadan geven we eerst een overzicht van alle voorwaarden van het Islamitisch gebed.
2. De voorwaarden van het Islamitisch gebed
In je voorbereiding op het gebed zijn er een aantal voorwaarden voor een geldig gebed. Volgens de Hanafi’s zijn dit er vijf (of zes afhankelijk van hoe je telt). Een voorwaarde is dus iets buiten het gebed wat de geldigheid ervan bepaalt. Dit zijn de volgende zes zaken:
- Reinheid (van lichaam, plaats en kleding)
- Intreden van de tijd
- Bedekken van het lichaam
- Richten naar de Qibla (de Kaaba in Mekka)
- Intentie (dat je een bepaald gebed gaat bidden)
- De opening van het gebed (sommige geleerden beschouwen dit als een onderdeel van het gebed)
Waarom zijn dit voorwaarden van het gebed? Reinheid – de rituele wassing en schone kleding – is iets wat je vóór het gebed in orde maakt. De tijd treedt eerst in en daarna verricht je het gebed. Het bedekken van het lichaam doe je ook voor het gebed. Je richten naar de Kaaba in Mekka is tevens iets wat je doet voordat je begint aan het gebed, maar het duurt voort tijdens het gebed. Je intentie neem je aan voordat je begint met bidden. Net zo is de opening van het gebed iets wat je doet om het gebed in te treden. Let op: De Maliki’s hebben de voorwaarden van het gebed onderverdeeld in drie categorieën.
Het gebed heeft ook pilaren die je tijdens het gebed op je gebedskleedje verricht zoals staan, Qoran reciteren, knielen, prosterneren (sadjda), het zitten en de laatste salaam om het gebed af te sluiten. Deze pilaren zijn enorm belangrijk maar dit artikel gaat over de voorwaarden van het gebed; en dan specifiek over de voorwaarde ‘tijd’.
3. Het intreden van de tijd en waarom is Isha zo laat in de zomer?
Hoe zit het nu precies met de tweede voorwaarde voor onze gebeden: de tijd? Voordat we verder gaan met de gebedstijden in de Ramadan moeten we weten hoe de gebedstijden bepaald worden. Je mag het gebed pas verrichten op het moment dat de tijd daarvoor is ingetreden. De belangrijkste vraag hier is: hoe weten we wanneer de tijd is ingetreden? Op basis van de Profetische overlevering (Hadith) waarin de Engel Jibril (Gabriel) de Profeet ﷺ in het gebed leidde, worden de gebedstijden bepaald aan de hand van bepaalde tekenen die zichtbaar zijn in de horizon. Zo’n teken of indicatie wordt in de taal van de juristen een sabab genoemd. Deze Hadith wordt onder andere gebruikt om te bepalen hoe laat de gebeden beginnen:
Ibn Abbas narrated that the Prophet (PBUH) said, “Jibril (AS) led me in (in Salat) twice at the House (the Kaaba)… Then he prayed Isha, the later one, when a third of the night had gone. Then he prayed Subh (Fajr) when the land glowed. Then Jibril (AS) turned towards me and said: O Muhammad (PBUH)! These are the times of the Prophets before you, and the time is what is between these two times.” (Hadith No. 1393, Book of Salat, Sunan Abu Dawud, Vol. 1; Hadith No. 149, Chapters on Salat, Jami’ At-Tirmidhi, Vol. 1).
Bronnen
- Boeken: Nur ul Idah, al-ikhtiyar li ta’leel al-mukhtar, al-ashmaawiyyah, al-Murshid al-Mu’in,
In deel twee gaan we spreken over het vraagstuk rondom de verschillen in het Isha gebed – in shaa Allah: Ramadan Special – De Tijden van Isha & Fajr in de Ramadan – Deel 2.
Pingback: Ramadan Hacks 2016 – Sahih.nl
Het is fijn om de gebedstijden snel te kunnen opzoeken ook op https://salaamislam.nl/gebedstijden/